ارتقاي علمي و عقلي جامعه در گروي گسترش فرهنگ عفاف در دانشگاهها
به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاخ خبرگزاری فارس، مقوله حجاب و عفاف و رعایت موازین شرعی و قانونی در دانشگاههای کشور، در آستانه آغاز فصل گرما یکبار دیگر به چالشی اساسی میان اقشار مختلف دانشگاهی بدل شده است، در همین زمینه برخی از بایدها و نبایدهای مربوط به مقوبه "حجاب و عفاف " دانشگاهیان و تاثیرات آن بر سایر اقشار کشور مورد بررسی قرار گرفته است؛ *حجاب و عفاف؛ پوشش زن درایران باستان حجاب در لغت به معنای منع و نگهداشتن است و برخی از منابع کلمه حجاب را به معنای پوشش زن به عنوان یک اصطلاح جدید معرفی کردهاند.
بنابرگواهی متون تاریخی، در اکثر قریب به اتفاق ملتها و مکاتب جهان، حجاب همواره در بین زنان معمول بوده است، درمورد پوشش زنان ایران باستان نیز مطالب زیادی در تاریخ وجود دارد، ایرانیان کهن آنگونه که از نقشهای تختجمشید برمیآید از دیرباز از لباس بلند و روسری استفاده میکردند و زنان اشراف روبند هم میزدند، در نقشهایی که از ایران باستان برجای مانده است، صورت هیچ زن دیده نمیشود و مستندات تاریخی که از زمانهای ایران باستان به جای مانده است بیانگر وجود حجاب و حتی اجباری بودن آن در میان زنان ایران باستان است، براساس همین مستندات تاریخی زنان در ایران حتی در دوره های مختلفی چون دوره مادها، هخامنشیان، اشکانیان و سامانیان دارای حجاب و پوشش بودهاند.
* ضرورت طرح حجاب از جانب مکتب اسلام تاکید ویژه مکتب اسلام بر اصل حجاب و عفاف بیانگر آن است که اسلام حضو زن در دنیای مترقی را پذیرفته و برای سلامت حضور وی، حجاب را مطرح کرده است؛ اسلام زن را در سایه حجاب و سایر فضایل به صحنه میآورد تا معلم عاطفه، درمان، لطف، صفا، وفا و... شود، در حالی که دنیای کنونی، حجاب را از زن گرفته تا زن به عنوان ملعبه دست هوسرانان به بازار آید و غریزه را تأمین کند.
بنابراین حجاب از فطری ترین قوانینی است که کاملاً بر تکوین و طبیعت زن و با تکامل و تعالی او توافق دارد و یک نوع مصونیت برای زن به ارمغان می آورد و نه محدودیت، در باب اهمیت موضوع حجاب از نگاه اسلام نیز همین بس که پیامبر مکرم اسلام بدحجابی و اختلاط زنان و مردان را این گونه توصیف میکنند که اگر بین مردان و زنان نامحرم جدایی نباشد و آنان با هم برخورد و تماس داشته باشند، جامعه به دردی مبتلا خواهد شد که درمان نخواهد داشت.
* جایگاه حجاب در بین ایرانیانمرور عناوینی نظیر اجباری شدن بیحجابی براساس دستورالعملهای غربی در زمان رضاخان، زمینهسازیهای رژیم پهلوی برای ممنوعیت حجاب در مراکز آموزشی در دهه پنجاه، تبدیل شدن حجاب اسلامی به نماد زن انقلابی مسلمان در جریان انقلاب اسلامی، حساسیت رهبران انقلاب به موضوع حجاب از ماههای آغازین شکلگیری نظام اسلامی، تعیین ضوابطی برای پوشش در قوانین و مقررات کشوری در چند دهه اخیر، تدوین منشور عفاف و نگرانیهای ابراز شده و نشده مدیران و مسئولان کشور، علما و مراجع و مردم متدین و فعالیتهای برخی سازمانهای غیردولتی، همگی نشانگر آن است که "حجاب " در تاریخ معاصر کشور همواره موضوعی بااهمیت بوده است.
* تعالی حجاب در ایران با وقوع انقلاب اسلامیهمانطور که اشاره شد "حجاب " از ارزندهترین نمودهای فرهنگی، اجتماعی در تمدن ایرانی-اسلامی است که پیشینه آن در ایران حتی به قبل از ورود اسلام نیز میرسد، اما بدون شک این ارزش دیرینه در سایه فرهنگ متعالی اسلامی به اوج ارزش و اعتبار خود رسیده است.در این بین باید اذعان کرد که حجاب و عفاف پدیده مذهبی و ارزشی در تعالیم اسلام است که توجه به زمینههای فرهنگی و اجتماعی، به عنوان بستر اولیه آن، لازم و ضروری به نظر میرسد و به همین دلیل نیز ترویج و توسعه فرهنگ درست و صحیح حجاب و عفاف در جامعه، نیازمند آموزشهای بنیادی و مداوم در خانواده، مدرسه، دانشگاه و اجتماع است.
از سویی دیگر باید توجه داشت که در کنار شرایط مساعد اجتماعی برای ارزش تلقی کردن و الگوپذیری این فرهنگ، نیازمند نهادینهشدن آن در وجود افراد نیز هستیم که رسیدن به این هدف نیازمند مشارکت و توجه جدی همه نهادها و دستگاهها به صورت مستمر و هدفمند خواهد بود.* دانشگاهی که باید فرهنگسازی میکردامروزه دانشگاه مرکز علمی و تخصصی و خاستگاه بسیاری از فرهنگها، افکار و همچنین راهبرد اصلی حفظ سرمایههای مادی و معنوی در هر کشور محسوب میشود که به دلیل امکانات آموزشی و پژوهشی پیشرفته و نیروهای متخصص و کاردان میتوانند در بخشهای مختلف توسعه کشور و بویژه فرهنگ یک جامعه نقش مهمی را ایفا کند.
در واقع جامعه نیز به درستی از دانشگاه انتظار دارد که نقش ویژه خود را در تدوین و تنظیم فرهنگ ملی، فرهنگ دینی، فرهنگ علمی، سیاسی، اقتصادی و غیره جمهوری اسلامی ایران به درستی ایفا کند، در حالی که استکبار جهانی نیز به صورت مداوم در پی افزایش فشار خود برای نتیجهگیری از اقدامات خود که رهبر معظم انقلاب نیز از سالها پیش آن را با عنوان " تهاجم فرهنگی "، "شبیخون فرهنگی " و "ناتوی فرهنگی "مطرح کرده بودند، بوده و هست.
* وابستگی فرهنگی ریشه وابستگی اقتصادی و سیاسینکته قابل توجه این است که دانشگاه و دانشگاهیان در این میانه باید به حدی مجهز باشند که خود دچار یک "دوگانگی فرهنگی " نشوند، یعنی شرایط به گونهای پیش نرود که دانشگاهیان نیز همچون عموم مردم در میان دو نوع فرهنگ که یکی ناشی از الگوی فرهنگ سنتی با سرچشمهای از ارزشها و دیگری الگوی غربی، سردرگم شوند.
حضرت امام(ره) نیز همواره به همین نکات توجه داشتهاند و میفرمودند: "اما الآن در همه چیز، به گمان همه، یک نوع وابستگی داریم که بالاتر از همه، یک وابستگی افکار است. افکار جوانهای ما، پیرمردهای ما، تحصیلکردههای ما، روشنفکرهای ما، بسیاری از افکار وابسته به غرب است، وابسته به آمریکا است و لهذا حتی آنهایی که سوءنیت ندارند و خیال میکنند میخواهند به مملکت خودشان خدمت بکنند ، از باب این که راه را درست نمیدانند و باورشان آمده است که ما باید همه چیز را از غرب بگیریم، این وابستگی را دارند و سرمنشأ همه وابستگیهاست.
اگر ما وابستگی فرهنگی داشته باشیم دنبالش وابستگی اقتصادی هم هست، وابستگی اجتماعی همه هست، سیاسی هم هست. " و در این بین مهمترین جایگاهی که می تواند اثر این هجمه را به نحو مؤثر خنثی کند، دانشگاهیان هستند. "* دانشجو و دانشگاه انقلابیپس از انقلاب نیز حضرت امام(ره)، بارها دانشجویان را به عنوان حافظان انقلاب معرفی کردند و علاوه بر نقش سیاسی، بر کارکردهای مهم فرهنگی و اجتماعی آنان نیز تأکید فرمودند، رهبر معظم انقلاب نیز در بسیاری از دیدارهای خود با دانشجویان بر مسئله هویت دانشجو و دانشگاه تأکید کردهاند، ایشان در دیدار با دانشگاهیان استان زنجان در سال 82 خطاب به تشکلهای دانشجویی میفرمایند: "آنچه برای من اهمیت دارد، این است که جوان و عنصر فعال سیاسی ما توجه کند که امروز کشور و ملتش کجا ایستاده و باید چه کند و به چه چیزی همت بگمارد و نیرویش را صرف آن کند.
" ایشان دانشجو را "روشنفکر تمام عیار مسلمان " میخوانند و تأکید میکنند که برخی میخواهند دانشجو نه روشنفکر باشد و نه مسلمان و در این بین شاید اندکی توجه به همین توضیحات نیز اهمیت و نقش دانشگاه و دانشگاهیان در ایجاد، تعمیق و گسترش فرهنگ صحیح اسلامی در جامعه را به خوبی نمایان سازد.* نقش دانشگاه در ترویج فرهنگ حجاب و عفافدر این میان دانشگاهها به عنوان مرکز فرهنگسازی و محل تبادل اندیشهها در ایجاد و گسترش فرهنگ حجاب نقش بسیار مهمی را بر عهده دارند به گونهای که حضرت امام خمینی(ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی، آینده کشور را به فرهنگسازی سالم و صحیح اسلامی در دانشگاهها وابسته کرده است، بنابراین برنامهریزی مسئولان فرهنگی کشور و بویژه مسئولان دانشگاه جهت گسترش حجاب در دانشگاه علاوه بر انتقال فرهنگ صحیح حجاب به جامعه موجب ارتقای علمی و عقلی حجاب در جامعه خواهد شد.
* وضعیت نامطلوب حجاب در کشورهرچند که همواره گفته میشود که به بار نشستن اقدامات فرهنگی زمانبر است و نمیتوان یک معضل اجتماعی را در یک برهه کوتاه حل کرد، اما باید به این نکته نیز توجه داشت که در سالیان گذشته بیش از اینکه شاهد کاهش ناهنجاریهای اخلاقی و اجتماعی باشیم، رشد روزافزون بدحجابی و تسری آن به قشرهای مختلف جامعه موجبات نگرانی روزافزون را در بین دلسوزان کشور فراهم آورده است.
در این میان لازم به یادآوری است که از نخستین روزهای انقلاب اسلامی ایران بحث قانون الزام حجاب به بحثی داغ در کشور تبدیل شده بود تا اینکه سرانجام در سومین بهار انقلاب این بحث به نتیجه رسید، از بهار 60 که قانون، زنان را به رعایت پوشش اسلامی فراخواند، اجرای این قانون فراز و نشیبهای زیادی داشته است، در سالهای جنگ تحمیلی، شور و اشتیاق دینی و انقلابی و حس نیاز به وحدت در مقابل دشمن، حتی قبل از تصمیم قانونگذاران، زنان مسلمان را یکپارچه و مشتاقانه به انتخاب پوشش اسلامی، نه فقط به عنوان انجام یک تکلیف الهی، بلکه به عنوان پرچم دفاع از ارزشهای اسلامی و فرزندان و شوهرانشان که در جبههها با خون خود از آن پاسداری میکردند، واداشت.
پس از پایان جنگ تحمیلی و با توجه به تحولات فرهنگی و اجتماعی سالهای پایانی دهه 60 شمسی و آغاز حرکت نرم دشمنان انقلاب که از فشارهای سیاسی، نظامی و اقتصادی نتیجهای حاصل نکرده بودند به تدریج آثار تحوّل و تغییر علیالخصوص در حجاب ظاهر شد.* عقبگرد نخبگان دانشگاهی در حوزه حجاب و عفاف!هرچند که صحبت پیرامون حجاب و پوشش اسلامی و مزایای آن اندکی تکراری به نظر میرسد اما آنچه که در دنیای پیرامون مشاهده شده و میشود نشان از نادیده گرفتن و بعضاً بیتوجهی به تمام مزایای این پوشش داشته و دارد، به شکلی که امروزه وضعیت پوشش پسران و دختران در معابر شهری به خصوص در تهران، در بسیاری از موارد حتی با نمونههای خارجی و غربی نیز غیرقابل مقایسه است.
تاسف بیشتر برای این است که این بدحجابی در میان قشر نخبه و دانشگاهی جامعه نیز بیش از سایر موارد به چشم میخورد، در حالی که دانشگاه و دانشجو تعریف مشخصی در تمام دنیا داشته و در یک نگاه کلی دانشگاهیان باید مشتی باشند از خروارها استعداد درخشان یک ملت. از سویی دیگر هرچند که این بدحجابی را نمیتوان و نباید به تمام دانشجویان کشور تسری داد اما باید توجه داشت که وضعیت حجاب و عفاف در دانشگاههای کشور به حدی وخیم شده و مسئولان نیز در قبال آن کمکاری کردهاند که به عنوان مثال در دانشگاه تهران به عنوان یکی از دانشگاههای مادر کشور، سرانجام با نامه اعتراضآمیز جمعی از دانشجویان، وعدههایی از سوی مسئولان برای حل معضل بدحجابی و هنجارشکنی برخی از دانشجویان داده میشود.
در واقع این اتفاق را نیز باید عکسالعمل مسئولان دانشگاه تهران در برابر عمل جمعی از دانشجویان دانست که در نامهای سرگشاده با عنوان "رنجنامه " نسبت به از بین رفتن فضای مناسب برای تحصیل و خلاقیت علمی در دانشگاه تهران به وسیله رفتار برخی از دانشجویان و شکستن حریمها و هنجارهای اخلاقی و آداب اجتماعی اعتراضات خود را نمایان کرده بودند.
* علل کمرنگ بودن حجاب در دانشگاههاگسترش بدحجابی به عنوان یکی از مسایل و چالشهای جدی در حوزه اخلاق اجتماعی محسوب میشود و اکنون نیز با یک نگاه اجمالی میتوان علل کمرنگ شدن پوشش در جامعه دانشگاهی را موارد ذیل خلاصه کرد؛ فرمایشیشدن حجاب در دانشگاه از طریق بخشنامه به جای فرهنگسازی از طریق آموزش، عدم آموزش صحیح در شناساندن فرهنگ صحیح حجاب و عفاف، تعضیف پایگاه اعتقادی، ارائه الگوهای نامناسب از طریق جامعه مانند رسانههای گروهی، عدم توجه به نیازهای جوانان، تقدسزادیی از سوی جریانات خاص در سالیان گذشته، جریانسازی دشمنان داخلی و خارجی، تهاجم و شبیخون فرهنگی دشمن، عدم گزینش صحیح اساتید و کارکنان، برخوردهای نامناسب و بعضا متضاد از سوی مسئولان و در نهایت نیز ضعف تبلیغاتی دستگاههای مسئول در داخل کشور.
* چه باید کرد؟!متاسفانه باید اذعان کرد که حجاب امروزه در دانشگاهها با سهلانگاری مسئولان همراه شده است ولی در این خصوص کمتر زن و مرد دانشجویی را میتوان پیدا کرد که حجاب را به عنوان یک پوشش جهت مصونیت قبول نداشته باشد. بنابراین میتوان با تقویت بعد علمی و اعتقادی دانشجویان، ارائه الگوهای مناسب براساس آموزه های قرآنی و اسلامی و همچنین با توجه به نوآوریها و ابتکارات جدید، جلوگیری از برخوردهای احساسی و سطحی با مقوله بدحجابی و همچنین بیحجابی، جلوگیری از اشاعه مظاهر فساد از قبیل تدریس مباحث فسادانگیز، ارتباط نامشروع، راهاندازی کرسیهای نظریهپردازی در باب حجاب در دانشگاهها با حضور اکثریت قاطع دانشجویان جهت ارائه جدیدترین متدهای حجاب، تهیه فیلم و تئاترهای اسلامی و.
.. در دانشگاه از راهکارهای موثر جهت گسترش حجاب در دانشگاه است.
نظرات شما عزیزان:
شهرام 
ساعت18:56---3 خرداد 1390
سلام اگر براي وبلاگت ارم ميخواي سري به ما بزن
مايل به تبادل لينك هستم خواستي لينك كن خبر بده